Akıllı Şehirler-Akıllı Aydınlatma

Elektriğin maliyetindeki çılgın artış şehirlerdeki karbon emisyonlarını azaltma çabalarıyla birleşince aydınlatma teknolojileri bir çözüm alanı olarak ön plana çıkmaya başladı. Son birkaç ayımı geçirdiğim İngiltere'deki iki ayrı şehirde cadde aydınlatmalarıyla ilgili farklı çalışmalar işte bence bu bağlamda önem kazanıyor. Bunlardan birincisi Bath ve Bristol şehirlerini bağlayan yoldaki döner kavşaklarda kurulan yeni bir aydınlatma sistemi. Hem doğal ışık miktarını hem de trafik yoğunluğu bilgilerini gerçek zamanlı olarak derleyen bu aydınlatma sistemi bu bilgilerden hareketle hemen anında lambaların daha az veya daha çok ışık vermesini, tamamen açılmasını veya kapanmasını sağlayabilen akıllı bir teknolojiyle donatılmış. Anayollardaki döner kavşaklarda kurulan bu sistemin sadece elektrik tüketimi ve karbon emisyonuna değil, trafik güvenliğine de katkıda bulunacağı düşünülüyor. İngiltere'deki diğer uygulama ise başkent Londra'nın Westminster Belediyesi'nde birkaç ay önce başlatıldı. Belediye sınırları içindeki halihazırda LED teknolojisi bulunan 14.000 sokak lambasını kapsayan bu sistemle aydınlatma sistemi tüm ayrıntılarıyla belediye çalışanlarınca IPad üzerinden görüntülenebilecek, bozulan lambalar anında tespit edilip değiştirilebilecek, ömrünün sonuna yaklaşan lambalar önceden bilinip gerekli önlemler alınabilecek. Yeni sistemle belediye çalışanları sokak aydınlatma sistemlerini kolayca açıp kapatabilecek. Yaklaşık 10 milyon liraya malolan sistemin yedi yıl içinde sağlayacağı tasarru%a maliyetini karşılayacağı öngörülüyor.

Yaklaşık 3 ay önce Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın sokak lambalarını LED teknolojisine dönüştürme kararı da kapsamı sınırlı olmakla birlikte yine bu bağlamda kayda değer bir girişim. Keşke sadece sokak lambalarını değiştirmenin ötesine geçip entegre aydınlatma yönetimi sistemleri kurularak bu girişim daha ileri taşınsa. Karbon emisyonunun azaltılması ve ışık konularının kesişiminde bahsetmeden geçemeyeceğim iki diğer teknoloji akıllı kavşaklar ile sinyal öncelikli otobüsler. Trafik yoğunluğunu yeraltındaki manyetik sensörlerle gerçek zamanlı olarak tespit ederek trafik ışıklarının sinyalizasyonunu otomatik olarak ayarlayan akıllı kavşaklar Türkiye'de yayılmaya başladı gibi gözüküyor. Akıllı kavşaklar için duyduğum en kapsamlı girişim ise İzmir'de. Geçen yıl ihale süreci başlatılan Tam Adaptif Trafik Yönetim, Denetim ve Bilgilendirme sistemi kapsamında kısa dönemde şehirdeki 400 noktada akıllı kavşakların devreye sokulması planlanıyormuş. Sinyal öncelikli otobüsler ise ABD'nin Cleveland ve Brezilya'nın Curitiba şehirlerinde kullanılan bir teknoloji; belediye otobüsleri ile trafik ışıkları arasında kurulan sinyal alıcı/ verici sistemler ile otobüsün yaklaştığı bilgisini alan trafik ışıkları yeşilse yeşil kalıyor, kırmızıysa yeşile dönüyor. Böylece otobüsle seyahatin ortalama süresi azaltılarak özel araç yerine toplu taşıma kullanmanın cazibesi artırılıyor.