Yarın Dergileri Arasında - 1

Tüstav (Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı https://www.tustav.org/ ) bir süredir YARIN, BİLİM ve SANAT, KURTULUŞ, HALKIN YOLU, ATILIM, GÖREV, EMEK ve hatta İştirakçi Hilmi’nin İŞTİRAK’i ve daha bir sürü dergileri sayısal ortamda paylaşıyor sitesinde…
Bir süredir Yarın Dergilerine bakınıyorum… Yeniden karıştırıyoruz, bir grup arkadaşla birlikte. Biz 1980’nin ertesinde çıkanı ile ilgileniyoruz, henüz daha üniversiteli gençlerken bizi içine çeken, bizim de içinde olduğumuz, Yarın Dergisi… Arşivleri karıştırırken birden çok Yarın isimli dergi olduğunu görüyorum!

1- Yarın’a Doğru:

Aylık Siyaset, Kültür, Sanat Dergisi. Kasım 1973'de Malatyalı gazeteci ve şair Tahir Abacı ve arkadaşları tarafından ilk sayısı çıkartılmış. Tipo baskı ile çoğaltılmış. Merkezi İstanbul, Cağaloğlu. Çıktığı dönemlerde, sol camiada Türkiye'nin feodal mı yoksa kapitalist üretim ilişkileri içinde mi olduğu tartışılmakta henüz. Dergide işlenen fikri yazılara bakılırsa, Türkiye'nin azgelişmiş bir ülke olduğu ve feodal yapısının öne çıkarıldığını görmek mümkün. Derginin ilk sayısında Neruda'nın Silva'ya Mektubu isimli şiirine yer verilmiş. Enver Tunaboyu, "Tefeci-Bezirgan Sermayenin Doğuşu"na ilişkin yazmış. Kemal Tunç'un "Emperyalizm ve Geri Bıraktırılmış Ülkeler" isimli bir yazısı var. Bertolt Brecht'in "Köpekbalığı İnsan Olursa"dan kısa bir bölüm ve Mehmet Ergun, "Geri Bıraktırılmış Bir Ülke Sanatı ve Türkiye" isimli bir yazısı ve o dönemin önemli konularından biri Almanya'ya göçen işçilerimize ilişkin Bilgesu Erenus'un "El Kapıları" Piyesi'ne de yer verilmiş.
Derginin son sayısı Haziran 1976'da 18. sayı olmuş. Dergi adam akıllı oturmuş. "Materyalist Edebiyata Dair" diye başlayan bir başyazıyla girizgah yapılmış. Dergide Enver Gökçe'nin "Meri Kekliğim" şiirine yer verilmiş. Asım Bezirci'nin "Nazım'ın Bulunamayan Bir Şiiri"ne ilişkin bir yazısı var. Sıkı durun dergide Stalin'in "Dilbilimde Marksizm" ve Maou'nun "Müzik İşçilerine Söylev"ine de yer verilmiş. Yine Adnan Özyalçıner'in "Gözleri Bağlı Adam" öyküsü var. Gerisi daha çok çeşitli çeviri şiirler: Neruda'dan, Asturias'tan, Lima'dan, Valdes'den ve daha bir çoğundan... (bkz: https://tustav.org/yayinlar/sureli_yayinlar/yarina_dogru/YD_18.pdf)

2- Sosyalist Yarın:

İlki 1976'da çıkarılmış. Ankara Kökenli bir dergi, Sosyalist Yarın Dergisi, sahibi Cenan Bıçakçı. Aydın Köymen yönetmenliğini yapmış. Cenan Bıçakçı, Uzun yıllar Genel Başkanlık da yapmış olan Mehmet Ali Aybar ile birlikte 1. TİP'te siyaset yaptıktan sonra, 1970 sonrası 2. TİP'e katılmak yerine Aybar ile birlikte Sosyalist Parti'yi kurmuşlar. Nitekim derginin 2. sayısında Aybar ile 1. TİP'e ilişkin bir söyleşi yapılmış. Derginin ilk sayısında Aydın Köymen: "Burjuvazinin İçten Fethi" başlığıyla yazmış. Sonra Fikret Başkaya'nın yazısı var: "Sendikalardaki Bürokratik Yozlaşma" üzerine yazılmış. Alpaslan Işıklı ile de "sendikaların emekten yana olup olmaması ölçütleri"ne ilişkin bir söyleşi yapılmış. Sosyalist Parti 1976'da ismini Sosyalist Devrim Partisi olarak değiştirmişti hatırlayanlarınız vardır belki? Bu parti sosyalist partiler arasında parti yönetiminin daha eşitlikçi olmasını sağlamak üzere, yönetimde rotasyon ve kadın/gençlik kotası gibi tüzük değişikliklerini ilk benimseyen partilerden biridir. Doğrudan demokrasi konusunda da epeyce kafa patlatmışlıkları vardır!
Cenan Bıçakçı ve Aybar, 1980 sonrası sosyalistlerin tek çatı altında toplanması için tekrar partileşme çalışmaları da başlatmıştı. 90'ların ilk yarısında partiyi tekrar kurmuş ama istedikleri gibi çekim merkezi yaratamadıklarını gördükleri için olsa gerek, daha sonra, ÖDP'ye çevrilecek olan sol birlik çalışmalarına katkı vermek üzere "Geleceği Birlikte Kuralım" hareketine katılmaya karar vererek partilerini kapatmışlardı. Sosyalist Yarın Dergisi de çok uzun süreli olmayan dergilerden 1977 Şubatında, 14. sayı ile Sosyalist Parti olarak seçimlere gireceğini açıklamış ve sonra bir daha çıkmamış. Derginin son sayısını incelemek için : (https://tustav.org/yayinlar/sureli_yayinlar/sosyalist-yarin/sy-14.pdf)

3- yarin.com.tr:

İnternet siteleri hala faal: www.yarin.com.tr. yarın: edebiyat-sanat-fikriyat ismiyle Temmuz 2017'de online olarak çıkmışlar, basılı versiyonları da var. Sahibi ve Yazı İşleri Md: Murat Açıkgöz. İstanbul merkezli bir yayın, güçlü bir maddi desteği var görünüyor!
Dergi çıkış yazısında "Oku" emrine muhatap bir medeniyetin çocuklarından "Yarın"lara dâir bir işâret fişeği ..." söylemi dikkat çekiyor. İddialarına göre: "Yarın Dergisi'nin hikâyesi; derdi, fikri ve yarına söyleyecek sözü olanların çay ocaklarında filizlenen ümitlerinin ete kemiğe bürünerek Temmuz 2017 tarihinde görünür hâle gelmesi ile başladı" deniliyor, çıkış gerekçelerinde. İlk sayıda Ömer Lütfi Mete var. Hasan Sağındık, Seyit Ahmet Arvasi, Mehmet Niyazi Özdemir, Dilaver Cebeci, Mustafa Kutlu, Mustafa Çalık, Durmuş Hocaoğlu'nu da parlatmışlar sonraki sayılarında. Ve tabii muhafazakar ve hatta ülkücü cenahın değer verdiği isimlerin eserlerine, incelemelerine yer vermişler: Yahya Kemal, Ömer Seyfettin, Nihal Atsız, Arif Nihat Asya, Abdürrahim Karakoç, Ozan Arif vb. gibi... Sağ cenahta batı modernizmine karşı bir kültür sanat hegemonyası oluşturmak gibi bir dertlerinin olduğu anlaşılıyor. Nitekim Mahmut Bıyıklı'nın "Seni Tanıyoruz Ey Batı" şiiri (https://www.yarin.com.tr/seni-taniyoruz-ey-bati/) derginin fikriyatı konusunda yeteri ölçüde bir fikir veriyor!
Sitenin güncellenme sıklığı iki-üç ayda bir gibi. Bazen 4-5 ay çıkmadıkları da oluyor... Ancak 2019 Eylül ayından sonra herhangi bir ilerlemeleri, yeni yazı eklemeleri olmamış. Yani dergi yayınına ya son vermiş ya da ara vermiş görünüyor.

4- yarinhaber.net

"Güzel günlerin habercisi" alt başlığı ile halen çıkmakta olan online bir siyasi haber/fikir sitesi (http://yarinhaber.net/), basılı dergi olarak çıkmışlıkları da var. Emekçi Hareket Partisi-EHP çizgisinde bir yayın olduğunu söylemek mümkün. "EHP: Kesintisiz devrim kurgusunu temel kabul eden, işçi sınıfının öncülüğünü ve iktidarını esas alan, üçüncü bunalım dönemi olan son uzun daralma sürecinin devam ettiği çözümlemesini yapan, Kürt hareketini ittifakı olarak gören, aktüel enternasyonalist, kadınların, gençlerin, LGBTT toplumunun ezilmelerinin özgüllüğünü kuramlaştıran ve örgütlü olarak politize eden, sistem karşıtı ekolojist, Marksist-Leninist teorinin büyük ve bütünleştirici teori geleneğine bağlı, platonik üye ilişkisini reddeden, demokratik merkeziyetçi örgüt işleyişine sahip, teorik ve politik birliği olan bir parti" diye tanıtıyor kendisini kısaca (Mahir Çayan'ın çizgisini takip ettiklerini söylemek mümkün).
Online haber sitesinde, Can Ersoy ve Sanem Deniz Kural ekonomik konularda, Hakan Öztürk, Emre Öztürk, doğrudan siyasi ve sınıf çatışmaları üzerine, Gülsüm Kav, Özge Akman, Nurseli Gözüaçık kadın hareketi üzerine yazıyor. "Yarın Yaklaşım" adı altında, her kesimden insanın forum niyetine yazdığı bir bölüm de var. Sitenin güncellenme sıklığı haftada ya da 2 haftada bir gibi!

5- Yarın Dergisi:

Eylül 1981'de yola çıktı. Ankara merkezli bir dergi. Sahibi: Av. Sami Alptekin'dir. Sami Alptekin daha önce yine TİP izleğinde çıkartılan Bilim ve Sanat Dergisi ile daha sonra yine daha çok işçi haberlerine ağırlık vermesi düşünülen Gün Haber Dergisinin de sahipliğini yapmaktadır. Yarın Dergisi'nin Yayın Danışmanı Saffet Arolat'tır ve Yazı İşlerinde ise görünen (açık edilen) isim başlangıçta Semih Gümüş'tür. Dergi Türkiye İşçi Partili gençler tarafından çıkarılmaktadır; Dolayısıyla dergiye merkezi eğilimli bir siyasi yapının yön verdiği söylenebilir. Ancak derginin gençlere yönelik olarak kültür-sanat kulvarından yürümesi amaçlanmaktadır. Dolayısıyla TİP çevresinden kültür ve sanat dünyasına ilgi duyan daha çok genç şair ve öykücülerin de mutfakta oldukları bir dergi ortaya çıkmaktadır...

İlk sayısını incelemek için: (https://tustav.org/yayinlar/sureli_yayinlar/yarin/yarin_001.pdf)

Önümüzdeki yazı 12 Eylül sonrasının Yarın Dergisi ile ilgili olsun...